onze evenementen
Let op: ACHV-leden zijn leden van Amsterdam Cultuur-Historische Vereniging, swp-leden zijn leden van samenwerkingspartners
vrijdag 12 september 2025 excursie Locatie: Zie de tekst | ||
De Ondergedoken camera rondleiding door tentoonstelling, door: René Kok en Erik Somers Na de lezing door de schrijvers van het boek "De ondergedoken camera", bekijken we met hen de tentoonstelling in Foam. De Ondergedoken Camera groep heeft met hun foto’ s in belangrijke mate bijgedragen aan de beeldvorming van de Tweede Wereldoorlog. De fotografen waren gerekruteerd door leden van het verzet, met als doel de Nederlandse regering in Londen te informeren. Zij werkten los van elkaar, onder de gevaarlijke omstandigheden van een bezette stad en met moeilijk te bemachtigen, vaak slecht materiaal. De tentoonstelling geeft een indrukwekkend beeld van de gevolgen van honger en kou in het onttakelde Amsterdam aan het einde van de oorlog. Tot de groep fotografen behoorden onder anderen Cas Oorthuys, Emmy Andriesse, Charles Breijer, Kryn Taconis en Ad Windig. Samenkomst om 13.15 bij de kassa Keizersgracht 609. Entree (€16.00) niet inbegrepen, gratis met museum e.d. kaart. ACHV-leden € 7,00; swp-Leden € 10,00; Gasten € 12,50 |
![]() Charles Breijer |
Let op: ACHV-leden zijn leden van Amsterdam Cultuur-Historische Vereniging, swp-leden zijn leden van samenwerkingspartners
woensdag 17 september 2025 lezing Locatie: Oranjekerk, Tweede van der Helststraat naast 1a, 1073AE Amsterdam (hoek Van Ostadestraat), 20.00 tot 22.00 uur (kaart zie Over ACHV) | ||
![]() Nationaal archief |
De vergeten staking, door: Harrie Lindelauff en Jaap Hooiveld, schrijvers De staking van het gemeentepersoneel van 1955 is dit voorjaar precies zeventig jaar geleden, dit was de aanleiding voor het boek dat Harrie Lindelauff en Jaap Hooiveld schreven. Daarin proberen ze de ingewikkelde knoop van dit heftige conflict iets losser te maken en de verschillende gezichtspunten te laten zien van de diverse actoren. In hun boek maken ze gebruik van nieuwe informatie, gebaseerd op studie van beperkt toegankelijke BVD-dossiers. in de vroege ochtend van 31 maart 1955 besluit een deel van het Amsterdamse tram- en buspersoneel om niet uit te rijden, uit onvrede over de lage lonen en belabberde werkomstandigheden. De staking slaat snel over naar de andere gemeentelijke diensten waaronder de Stadsreiniging. Het gemeentebestuur probeerde het dagelijkse leven door te laten gaan, met de inzet van mariniers op de ponten en militairen op trams, bussen en vuilniswagens. De staking zou uiteindelijk vijf dagen duren. De ongekend harde reactie van het gemeentebestuur op de staking werpt vragen op: alle stakers werden gestraft en 61 van hen op staande voet werden ontslagen. Aan de hand van ruim dertig beelden, vooral zwart-witfoto’s en portretten van hoofdrolspelers, geven de schrijvers een lezing over dit heftige verhaal waar slechts enkelen eerder van hebben gehoord. Inloop vanaf 19.30 uur, u bent welkom zonder aanmelding. ACHV-leden gratis; swp-Leden € 2,50; Gasten € 5,00 |
dinsdag 23 september 2025 lezing Locatie: Oranjekerk, Tweede van der Helststraat naast 1a, 1073AE Amsterdam (hoek Van Ostadestraat), 14.00 tot 16.00 uur (kaart zie Over ACHV) | ||
De tuinen van het Rijksmuseum, door: Jean-Hubert van Tongeren De tuin van het Rijksmuseum werd in de periode van 1890 tot 1897 samengesteld uit verschillende bouwfragmenten van Nederlandse bouwwerken die destijds werden afgebroken. Het werd door architect Pierre Cuypers voor het Nederlandsch Museum voor Geschiedenis en Kunst opgezet om de Nederlandse architectuur tentoon te stellen. Zowel in het fragmentengebouw als in de Druckeruitbouw zijn historische gevelstenen geplaatst, in totaal 43 stuks, waarvan 17 afkomstig van de collectie van het Koninklijk Oudheidkundig Genootschap. Enkele bouwfragmenten zullen worden behandeld, als mede een grote verrassing: de teksten in de Onderdoorgang, met name weer Vondel de katholiek. Inloop vanaf 13.30 uur, u bent welkom zonder aanmelding. ACHV-leden gratis; swp-Leden € 2,50; Gasten € 5,00 |
![]() |
woensdag 24 september 2025 excursie Locatie: Zie de tekst | ||
![]() Eva Plevier |
De nieuwe UvA-bieb in het Binnengasthuis, door: Remko van 't Hoofd Na jaren van ontwerpen, verbouwen en renovatie is het eindelijk zover. Op 1 september opende de nieuwe Universiteitsbibliotheek van de UvA haar deuren voor studenten, docenten en onderzoekers. Midden in het Universiteitskwartier, op het Binnengasthuisterrein, waar de UvA haar oorsprong vindt, ademt deze moderne bibliotheek de rijke geschiedenis van Amsterdam en de UvA. Het voormalige ziekenhuis dat tot rijksmonument werd verklaard, is gerenoveerd en gerehabiliteerd door architectenbureau MVSA, met André van Stigt. De ruimte is in originele stijl gerenoveerd. Het klapstuk is het atrium, vroeger een binnenplaats, met daarin een witte, metalen boom, uitgerust met bordessen waar studenten ook kunnen studeren of overleggen. De Boom der Wijsheid is de doopnaam en het is de hoop dat die vruchten afwerpt. Deze boom herbergt een sculpturale trap die de etages ontsluit. Op de hoek Nieuwe Doelenstraat/Binnengasthuisstraat is de tekst ‘Lees maar, er staat niet wat er staat’, van Martinus Nijhoff, in allerlei talen en lettertypes in brons gefreesd. Het is een ontwerp van Erik van Blokland. Samenkomst vanaf 14.45 uur op Vendelstraat 2 – 8. Duur rondleiding: 1 uur. ACHV-leden € 7,00; swp-Leden € 9,50; Gasten € 12,50 |
Let op: ACHV-leden zijn leden van Amsterdam Cultuur-Historische Vereniging, swp-leden zijn leden van samenwerkingspartners
vrijdag 26 september 2025 excursie Locatie: Zie de tekst | ||
![]() |
Wandeling door de tuinen van het Rijksmuseum, door: Jean-Hubert van Tongeren Vandaag bekijken we de tuinen zoals door Jean-Hubert gepresenteerd tijdens de lezing op 23 september. Enkele bouwfragmenten zullen worden behandeld, als mede een grote verrassing: de teksten in de Onderdoorgang, met name weer Vondel de katholiek. ook de Amsterdamse gevelstenen worden behandeld. Samenkomst vanaf 13.15 uur, voor de Onderdoorgang kant Museumplein. Duur ongeveer 2 uur. Prijs inclusief audio-apparatuur. ACHV-leden € 12,50; swp-Leden € 15,00; Gasten € 17,50 |
Let op: ACHV-leden zijn leden van Amsterdam Cultuur-Historische Vereniging, swp-leden zijn leden van samenwerkingspartners
zaterdag 27 september 2025 excursie Locatie: Zie de tekst | ||
Wandeling door de tuinen van het Rijksmuseum - herhaling, door: Jean-Hubert van Tongeren Vandaag bekijken we de tuinen zoals door Jean-Hubert gepresenteerd tijdens de lezing op 23 september. Enkele bouwfragmenten zullen worden behandeld, als mede een grote verrassing: de teksten in de Onderdoorgang, met name weer Vondel de katholiek. Ook de Amsterdamse gevelstenen worden behandeld. Samenkomst vanaf 13.15 uur, voor de Onderdoorgang kant Museumplein. Duur ongeveer 2 uur. Prijs inclusief audio-apparatuur. ACHV-leden € 12,50; swp-Leden € 15,00; Gasten € 17,50 |
![]() |
Let op: ACHV-leden zijn leden van Amsterdam Cultuur-Historische Vereniging, swp-leden zijn leden van samenwerkingspartners
maandag 29 september 2025 excursie Locatie: Zie de tekst | ||
De nieuwe UvA-bieb in het Binnengasthuis, herhaling, door: Remko van 't Hoofd Na jaren van ontwerpen, verbouwen en renovatie is het eindelijk zover. Op 1 september opende de nieuwe Universiteitsbibliotheek van de UvA haar deuren voor studenten, docenten en onderzoekers. Midden in het Universiteitskwartier, op het Binnengasthuisterrein, waar de UvA haar oorsprong vindt, ademt deze moderne bibliotheek de rijke geschiedenis van Amsterdam en de UvA. Het voormalige ziekenhuis dat tot rijksmonument werd verklaard, is gerenoveerd en gerehabiliteerd door architectenbureau MVSA, met André van Stigt. De ruimte is in originele stijl gerenoveerd. Het klapstuk is het atrium, vroeger een binnenplaats, met daarin een witte, metalen boom, uitgerust met bordessen waar studenten ook kunnen studeren of overleggen. De Boom der Wijsheid is de doopnaam en het is de hoop dat die vruchten afwerpt. Deze boom herbergt een sculpturale trap die de etages ontsluit. Op de hoek Nieuwe Doelenstraat/Binnengasthuisstraat is de tekst ‘Lees maar, er staat niet wat er staat’, van Martinus Nijhoff, in allerlei talen en lettertypes in brons gefreesd. Het is een ontwerp van Erik van Blokland. Samenkomst vanaf 13.45 uur op Vendelstraat 2 – 8. Duur rondleiding: 1 uur. ACHV-leden € 7,00; swp-Leden € 9,50; Gasten € 12,50 |
![]() Eva Plevier |
Let op: ACHV-leden zijn leden van Amsterdam Cultuur-Historische Vereniging, swp-leden zijn leden van samenwerkingspartners
woensdag 1 oktober 2025 excursie Locatie: Zie de tekst | ||
![]() |
De nieuwe UvA-bieb in het Binnengasthuis, herhaling 2, door: Remko van 't Hoofd Na jaren van ontwerpen, verbouwen en renovatie is het eindelijk zover. Op 1 september opende de nieuwe Universiteitsbibliotheek van de UvA haar deuren voor studenten, docenten en onderzoekers. Midden in het Universiteitskwartier, op het Binnengasthuisterrein, waar de UvA haar oorsprong vindt, ademt deze moderne bibliotheek de rijke geschiedenis van Amsterdam en de UvA. Het voormalige ziekenhuis dat tot rijksmonument werd verklaard, is gerenoveerd en gerehabiliteerd door architectenbureau MVSA, met André van Stigt. De ruimte is in originele stijl gerenoveerd. Het klapstuk is het atrium, vroeger een binnenplaats, met daarin een witte, metalen boom, uitgerust met bordessen waar studenten ook kunnen studeren of overleggen. De Boom der Wijsheid is de doopnaam en het is de hoop dat die vruchten afwerpt. Deze boom herbergt een sculpturale trap die de etages ontsluit. Op de hoek Nieuwe Doelenstraat/Binnengasthuisstraat is de tekst ‘Lees maar, er staat niet wat er staat’, van Martinus Nijhoff, in allerlei talen en lettertypes in brons gefreesd. Het is een ontwerp van Erik van Blokland. Samenkomst vanaf 14.45 uur op Vendelstraat 2 – 8. Duur rondleiding: 1 uur. ACHV-leden € 7,00; swp-Leden € 9,50; Gasten € 12,50 |
Let op: ACHV-leden zijn leden van Amsterdam Cultuur-Historische Vereniging, swp-leden zijn leden van samenwerkingspartners
vrijdag 3 oktober 2025 excursie Locatie: Zie de tekst | ||
Zijlichten, een detail in de geschiedenis van het Amsterdamse woonhuis, door: Dirk Fuite De geschiedenis van het Amsterdamse woonhuis kan beschreven worden als een steeds doorgaande verbetering van wooncomfort en veiligheid. Houten huizen met één ruimte, het zaalhuis, kregen vertrekken en verdiepingen. De open stookplaats kreeg een stenen rookafvoer en gemetselde schouwen. Houten muren werden vervangen door baksteen. In het woonhuis in de 16 e eeuw kwam men binnen in een voorhuis. Een onverwarmde verkeersruimte. Daarachter waren de woonvertrekken. Aan het einde van die eeuw werd in veel huizen het voorhuis bij de woning getrokken. Achter de voordeur kwam een gang en de woonkamer kreeg ramen aan de straat. Bij die ontwikkeling ontstond de behoefte om daglicht achter de voordeur te hebben. Daaraan danken we de bovenlichten, die vrijwel nergens ontbreken. In een heel beperkt aantal huizen werden daarbij zijlichten, smalle vensters naast de voordeur, aangebracht. Die zorgden voor horizontaal invallend daglicht. In de wandeling gaat langs verschillende voorbeelden van deze vensters waarmee dit stukje geschiedenis wordt geïllustreerd. De wandeling duurt zo’n 1,5 a 2 uur. Samenkomst om 13.45 voor de Schreierstoren. Prijs incl. audioapparatuur. ACHV-leden € 12,50; swp-Leden € 15,00; Gasten € 17,50 |
![]() Geldersekade |
Let op: ACHV-leden zijn leden van Amsterdam Cultuur-Historische Vereniging, swp-leden zijn leden van samenwerkingspartners
dinsdag 14 oktober 2025 lezing Locatie: Buurtcentrum 'Zwanenmeer', Beemsterstraat 491, 1024BE Amsterdam-noord, 14.00 tot 16.00 uur (kaart zie Over ACHV) | ||
Gevelreclames, door: Marc Stegeman Reclame is er al sinds vele eeuwen, en in vele schakeringen. Op straat zijn nog steeds oudere verschijningsvormen van reclame-uitingen te zien. Hoewel deze deel uitmaken van onze dagelijkse cultuurbeleving raken er vele in verval of verdwijnen helemaal. Door de vluchtigheid van het winkelbestand wordt een reclame na vijf jaar als verouderd beschouwd, maar de Werkgroep Historische Gevelreclames in Amsterdam (WHGA) houdt voor restauraties meestal een grens van circa 50 jaar aan. De WHGA heeft een voorkeur voor het restaureren van op muren geschilderde antieke reclames. Maar inmiddels hebben zij ook expertise met reliëf-reclames in natuursteen of kunststeen, en met tegeltableaus die als reclame bedoeld waren. Als "grijs gebied" vindt de WHGA dat reliëfs op scholen en schooltableau's ook een vorm van reclame zijn en inscripties van architecten en bouwkundigen in zekere zin ook. Inscripties in gelegde "eerste stenen" rekenen ze niet tot het domein van de reclame, maar zijn "als we daar toch bezig zijn" vrij gemakkelijk leesbaar te maken. Marc neemt ons mee in de wereld van de gevelreclames. Inloop vanaf 13.30 uur, u bent welkom zonder aanmelding. ACHV-leden gratis; swp-Leden € 2,50; Gasten € 5,00 |
![]() Edd Simons |
woensdag 22 oktober 2025 lezing Locatie: Oranjekerk, Tweede van der Helststraat naast 1a, 1073AE Amsterdam (hoek Van Ostadestraat), 20.00 tot 22.00 uur (kaart zie Over ACHV) | ||
![]() |
Joods Amsterdam Oost, door: Rogier Schravendeel Toen vanaf de jaren 1880 buiten de Muiderpoort gebouwd werd, ontstond ook in Amsterdam Oost Joods leven. Vroege kernen waren de Dapperbuurt, waarin diamantfabriek Ricardo gevestigd was, en de buurt rond het Weesperpoortstation, een kopstation waar de treinen uit Oost Europa aankwamen. Later kwam daar ook nog de Transvaalbuurt bij, waar de bewoners van de gesloopte oude Jodenbuurt in het centrum van Amsterdam massaal hun intrek namen. Schravendeel zal specifieker ingaan op het religieuze Joodse leven in Oost, en het einde van die wereld door de vernietiging van het grootste deel van het Amsterdamse Jodendom door de nationaalsocialisten. Ook zal hij iets vertellen over de gezamenlijke pogingen om de herinnering aan Joods Amsterdam Oost nieuw leven in te blazen. Inloop vanaf 19.30 uur, u bent welkom zonder aanmelding. ACHV-leden gratis; swp-Leden € 2,50; Gasten € 5,00 |
donderdag 23 oktober 2025 excursie Locatie: Zie de tekst | ||
![]() |
Wandeling langs gevelreclames, door: Marc Stegeman, WHGA “Wéér historische gevelreclames in Amsterdam verwijderd: ‘Het is erfgoed dat hier is verdonkeremaand’” kopte Het Parool na de verdwijning van reclames boven Café Hermes. Woorden van Marc Stegeman, de 69-jarige voormalig technisch adviseur die de drijvende kracht is achter de in 2002 opgerichte Werkgroep Historische Gevelreclames Amsterdam (WHGA). Zij willen gevelreclames die grofweg tussen 1850 en 1950 zijn aangebracht, als cultureel erfgoed behouden voor de stad door ze te restaureren. Er is een lijst gemaakt met ongeveer vijfhonderd locaties waar antieke gevelreclames zichtbaar zijn. Marc Stegeman leidt ons rond langs een aantal gevelreclames die behouden zijn door de WHGA. Eerst een kort verhaal over de restauratie van "De Engel van Amsterdam", vervolgens gaan we in zuidwestelijke richting. Samenkomst op de brug waar de Brouwersgracht aansluit op de/het Singel. Om 13.45 uur, de wandeling duurt ruim 2 uur. Tarief incl. audio apparatuur. ACHV-leden € 12,50; swp-Leden € 15,00; Gasten € 17,50 |
Let op: ACHV-leden zijn leden van Amsterdam Cultuur-Historische Vereniging, swp-leden zijn leden van samenwerkingspartners
zaterdag 25 oktober 2025 excursie Locatie: Zie de tekst | ||
![]() De IJsbreker |
Wandeling door een ander deel van Joods Amsterdam, door: Jos Denissen, Joods Amsterdam Oost Rond 1880 ontstond rond het verdwenen Weesperpoortstation op het Rhijnspoorplein een nieuwe buurt die in de periode tot 1940 steeds meer een joods stempel kreeg. De specifieke geschiedenis hiervan is grotendeels vergeten, maar er zijn nog steeds gebouwen en verhalen die hieraan herinneren. Tijdens deze wandeltocht proberen we hier het een ander van terug te halen. We starten bij Café Restaurant de Ysbreker, lopen via het Amstelhotel en de prof Tulipstraat naar de Voormalige Stadstimmertuinen en de Diamantbeurs, vervolgens via de Nieuwe Achtergracht terug naar het Rhijnspoorplein en dan naar de Swammerdam- en Blasiusstraar. We komen diamantwerkers en diamantbazen tegen, sigarenmakers, fabrieken en bewoners, vluchtelingen en sjoels en een heel diverse wijk, met socialisten, gelovigen van vele richtingen, arm en rijk. Zij woonden hier door en met elkaar, waarbij toch vooral de onzekerheid van het bestaan van velen in het oog springt. De wandeling duurt 1,5 tot 2 uur. Samenkomst bij Café Restaurant de Ysbreker, Weesperzijde 23 om 13.15 uur. Prijs is incl. audioapparatuur. ACHV-leden € 12,50; swp-Leden € 15,00; Gasten € 17,50 |
Let op: ACHV-leden zijn leden van Amsterdam Cultuur-Historische Vereniging, swp-leden zijn leden van samenwerkingspartners
zondag 26 oktober 2025 excursie Locatie: Zie de tekst | ||
Wandeling langs gevelreclames - herhaling, door: Marc Stegeman, WHGA “Wéér historische gevelreclames in Amsterdam verwijderd: ‘Het is erfgoed dat hier is verdonkeremaand’” kopte Het Parool na de verdwijning van reclames boven Café Hermes. Woorden van Marc Stegeman, de 69-jarige voormalig technisch adviseur die de drijvende kracht is achter de in 2002 opgerichte Werkgroep Historische Gevelreclames Amsterdam (WHGA). Zij willen gevelreclames die grofweg tussen 1850 en 1950 zijn aangebracht, als cultureel erfgoed behouden voor de stad door ze te restaureren. Er is een lijst gemaakt met ongeveer vijfhonderd locaties waar antieke gevelreclames zichtbaar zijn. Marc Stegeman leidt ons rond langs een aantal gevelreclames die behouden zijn door de WHGA. Eerst een kort verhaal over de restauratie van "De Engel van Amsterdam", vervolgens gaan we in zuidwestelijke richting. Samenkomst op de brug waar de Brouwersgracht aansluit op de/het Singel. Om 13.45 uur, de wandeling duurt ruim 2 uur. Tarief incl. audio apparatuur. ACHV-leden € 12,50; swp-Leden € 15,00; Gasten € 17,50 |
![]() |
Let op: ACHV-leden zijn leden van Amsterdam Cultuur-Historische Vereniging, swp-leden zijn leden van samenwerkingspartners
dinsdag 28 oktober 2025 lezing Locatie: Oranjekerk, Tweede van der Helststraat naast 1a, 1073AE Amsterdam (hoek Van Ostadestraat), 14.00 tot 16.00 uur (kaart zie Over ACHV) | ||
![]() |
Van Eenhonderd Roe naar het Paleis voor de Reiziger, door: Wim Raap In 1830 werden al plannen geopperd voor een spoorlijn in Nederland, maar het duurde nog tot 20 sept.1839 dat de eerste stoomtrein vertrok van het station van Amsterdam (d’Eenhonderd Roe) naar het station in Haarlem. Daarna verliepen de verdere ontwikkelingen ook verre van vlekkeloos. Dat resulteerde mede in de Spoorwegwet van 1860 waardoor de staat de uitvoerder en eigenaar werd van de infrastructuur (spoorrails en stations). Daarin werd ook bepaald dat er maar een station in Amsterdam zou komen (vandaar Centraal Station!). Het heeft echter nog meer dan 30 jaar geduurd voordat Het Paleis voor de Reiziger werd opgeleverd. Maar het resultaat is een prachtige schepping van Pierre Cuypers. Wim Raap neemt u mee door de tijd en licht veel bijzonderheden alsmede de personen die betrokken zijn geweest, uitgebreid toe. Inloop vanaf 13.30 uur, u bent welkom zonder aanmelding. ACHV-leden gratis; swp-Leden € 2,50; Gasten € 5,00 |
woensdag 29 oktober 2025 excursie Locatie: Zie de tekst | ||
Het Centraal Station, door: Wim Raap In 1860 werden er al plannen gemaakt voor een nieuw en een centrale station, maar het heeft nog meer dan 30 jaar geduurd voor dat het Centraal Station werd opgeleverd. Maar kosten nog moeite werden bespaard met het gevolg een prachtig bouwwerk mede door de afmetingen, de materiaalkeuze, de gebeeldhouwde ornamenten en de kunstobjecten. Het meesterwerk van Pierre Cuypers en daardoor een visitekaartje van de stad Amsterdam. Een paleis voor de reiziger wordt het CS dan ook wel genoemd. Cuypers is hierbij mede geholpen door de Oostenrijkse schilder George Storm (ook verantwoordelijk voor de wandschilderingen in het Rijksmuseum) die prachtige objecten heeft vervaardigd. In het weer geheel authentiek restaurant krijgen we al direct een indruk van de schoonheid en functionaliteit van het gebouw, met enige info over de bouwtechnische zaken. Tijdens de rondgang door het gebouw kijken we ook naar de kapconstructie (bij oplevering een wereldwonder!), de andere wachtruimten en de centrale hal. Uiteraard lopen we langs de voorzijde, rijk gedecoreerd met beeldhouwwerken (onder meer van François Vermeylen). Bijna alle hebben een symbolische betekenis, alsmede ook nog enige pedagogische spreuken van Alberdingk Thijm (een grote vriend van Cuypers). Samenkomst: Restaurant der Eerste klasse om 13.15 uur. Duur: zo’n 1,5 uur. Prijs incl. audio apparatuur. ACHV-leden € 12,50; swp-Leden € 15,00; Gasten € 17,50 |
![]() |
Let op: ACHV-leden zijn leden van Amsterdam Cultuur-Historische Vereniging, swp-leden zijn leden van samenwerkingspartners
vrijdag 31 oktober 2025 tot vrijdag 12 december 2025 cursus Locatie: Het Schip, Oostzaanstraat 45, 1013WG Amsterdam, 14.00 tot 16.00 uur | ||
Nieuwe wijken van Amsterdam, door: Wendeline Dijkman, De Gebouwengids In 3 lessen vertelt Wendeline over de nieuwste ontwikkelingen in onze stad, in wijken die in volle opbouw zijn. Op 31 oktober gaat het over het Bajes Kwartier, op 14 november over het Kenniskwartier van de Zuidas en op 12 december over de Sluisbuurt. We hebben het over stedelijke gebiedsontwikkeling, duurzaamheid, architectuur, infrastructuur. Gerealiseerde gebouwen worden onder de loep genomen en ook toekomstige plannen besproken. Zie details op de betreffende data. Hieronder schrijft u zich in voor de 3 lessen, u hoeft dan niet per les te boeken. ACHV-leden € 35,00; swp-Leden € 40,00; Gasten € 50,00 |
![]() |
Let op: ACHV-leden zijn leden van Amsterdam Cultuur-Historische Vereniging, swp-leden zijn leden van samenwerkingspartners
vrijdag 31 oktober 2025 cursus Locatie: Het Schip, Oostzaanstraat 45, 1013WG Amsterdam, 14.00 tot 16.00 uur | ||
![]() |
Bajes Kwartier, door: Wendeline Dijkman, De Gebouwengids Ooit was de Bijlmerbajes, niet in de Bijlmer gelegen trouwens, een plek waar je liever niet kwam. Nu ontstaat hier in Overamstel een groene, creatieve en bruisende wijk waar iedereen welkom is. Het wordt een inspirerende buurt binnen de ring van Amsterdam. De hoofdstedelijke bouwproductie krijgt met Bajeskwartier een forse impuls: circa 1.350 woningen worden hier toegevoegd, van betaalbare starterswoningen tot en met exclusieve huizen en zorgwoningen. Dertig procent wordt in de sociale woningbouw gerealiseerd. Daarnaast is er veel aandacht voor andere functies, zoals een design cluster, horeca en een gezondheidscentrum. Alle gebouwen worden volledig energieneutraal, waarbij onder meer windenergie wordt gewonnen door de toepassing van dakelementen met ingebouwde windturbines. Ook wordt het organisch afval uit de wijk omgezet in stroom voor de (gasloze) woningen. Hier schrijft u zich in voor één losse les, voor de volledige cursus schrijft u in op "Nieuwe wijken van Amsterdam". ACHV-leden € 15,00; swp-Leden € 17,50; Gasten € 20,00 |
Let op: ACHV-leden zijn leden van Amsterdam Cultuur-Historische Vereniging, swp-leden zijn leden van samenwerkingspartners
zondag 2 november 2025 excursie Locatie: Zie de tekst | ||
![]() |
Het Centraal Station, herhaling, door: Wim Raap In 1860 werden er al plannen gemaakt voor een nieuw en een centrale station, maar het heeft nog meer dan 30 jaar geduurd voor dat het Centraal Station werd opgeleverd. Maar kosten nog moeite werden bespaard met het gevolg een prachtig bouwwerk mede door de afmetingen, de materiaalkeuze, de gebeeldhouwde ornamenten en de kunstobjecten. Het meesterwerk van Pierre Cuypers en daardoor een visitekaartje van de stad Amsterdam. Een paleis voor de reiziger wordt het CS dan ook wel genoemd. Cuypers is hierbij mede geholpen door de Oostenrijkse schilder George Storm (ook verantwoordelijk voor de wandschilderingen in het Rijksmuseum) die prachtige objecten heeft vervaardigd. In het weer geheel authentiek restaurant krijgen we al direct een indruk van de schoonheid en functionaliteit van het gebouw, met enige info over de bouwtechnische zaken. Tijdens de rondgang door het gebouw kijken we ook naar de kapconstructie (bij oplevering een wereldwonder!), de andere wachtruimten en de centrale hal. Uiteraard lopen we langs de voorzijde, rijk gedecoreerd met beeldhouwwerken (onder meer van François Vermeylen). Bijna alle hebben een symbolische betekenis, alsmede ook nog enige pedagogische spreuken van Alberdingk Thijm (een grote vriend van Cuypers). Samenkomst: Restaurant der Eerste klasse om 13.15 uur. Duur: zo’n 1,5 uur. Prijs incl. audio apparatuur. ACHV-leden € 12,50; swp-Leden € 15,00; Gasten € 17,50 |
Let op: ACHV-leden zijn leden van Amsterdam Cultuur-Historische Vereniging, swp-leden zijn leden van samenwerkingspartners
woensdag 5 november 2025 excursie Locatie: Zie de tekst | ||
Het Centraal Station, herhaling 2, door: Wim Raap Het Centraal Station, herhaling, door: Wim Raap In 1860 werden er al plannen gemaakt voor een nieuw en een centrale station, maar het heeft nog meer dan 30 jaar geduurd voor dat het Centraal Station werd opgeleverd. Maar kosten nog moeite werden bespaard met het gevolg een prachtig bouwwerk mede door de afmetingen, de materiaalkeuze, de gebeeldhouwde ornamenten en de kunstobjecten. Het meesterwerk van Pierre Cuypers en daardoor een visitekaartje van de stad Amsterdam. Een paleis voor de reiziger wordt het CS dan ook wel genoemd. Cuypers is hierbij mede geholpen door de Oostenrijkse schilder George Storm (ook verantwoordelijk voor de wandschilderingen in het Rijksmuseum) die prachtige objecten heeft vervaardigd. In het weer geheel authentiek restaurant krijgen we al direct een indruk van de schoonheid en functionaliteit van het gebouw, met enige info over de bouwtechnische zaken. Tijdens de rondgang door het gebouw kijken we ook naar de kapconstructie (bij oplevering een wereldwonder!), de andere wachtruimten en de centrale hal. Uiteraard lopen we langs de voorzijde, rijk gedecoreerd met beeldhouwwerken (onder meer van François Vermeylen). Bijna alle hebben een symbolische betekenis, alsmede ook nog enige pedagogische spreuken van Alberdingk Thijm (een grote vriend van Cuypers). Samenkomst: Restaurant der Eerste klasse om 13.15 uur. Duur: zo’n 1,5 uur. Prijs incl. audio apparatuur. ACHV-leden € 12,50; swp-Leden € 15,00; Gasten € 17,50 |
![]() |
Let op: ACHV-leden zijn leden van Amsterdam Cultuur-Historische Vereniging, swp-leden zijn leden van samenwerkingspartners
zaterdag 8 november 2025 excursie Locatie: Zie de tekst | ||
![]() Diamantbeurs |
Wandeling door ander deel van Joods Amsterdam, herhaling, door: Jos Denissen, Joods Amsterdam Oost Wandeling door een ander deel van Joods Amsterdam, door: Jos Denissen, Joods Amsterdam Oost Rond 1880 ontstond rond het verdwenen Weesperpoortstation op het Rhijnspoorplein een nieuwe buurt die in de periode tot 1940 steeds meer een joods stempel kreeg. De specifieke geschiedenis hiervan is grotendeels vergeten, maar er zijn nog steeds gebouwen en verhalen die hieraan herinneren. Tijdens deze wandeltocht proberen we hier het een ander van terug te halen. We starten bij Café Restaurant de Ysbreker, lopen via het Amstelhotel en de prof Tulipstraat naar de Voormalige Stadstimmertuinen en de Diamantbeurs, vervolgens via de Nieuwe Achtergracht terug naar het Rhijnspoorplein en dan naar de Swammerdam- en Blasiusstraar. We komen diamantwerkers en diamantbazen tegen, sigarenmakers, fabrieken en bewoners, vluchtelingen en sjoels en een heel diverse wijk, met socialisten, gelovigen van vele richtingen, arm en rijk. Zij woonden hier door en met elkaar, waarbij toch vooral de onzekerheid van het bestaan van velen in het oog springt. De wandeling duurt 1,5 tot 2 uur. Samenkomst bij Café Restaurant de Ysbreker, Weesperzijde 23 om 13.15 uur. Prijs is incl. audioapparatuur. ACHV-leden € 12,50; swp-Leden € 15,00; Gasten € 17,50 |
Let op: ACHV-leden zijn leden van Amsterdam Cultuur-Historische Vereniging, swp-leden zijn leden van samenwerkingspartners
dinsdag 11 november 2025 lezing Locatie: Buurtcentrum 'Zwanenmeer', Beemsterstraat 491, 1024BE Amsterdam-noord, 14.00 tot 16.00 uur (kaart zie Over ACHV) | ||
Amsterdamse nutsbedrijven in de 19e eeuw, door: Herman Wals In het Amsterdam van de 19e eeuw werden gas, water, paardentram, telefoon en elektriciteit door particuliere bedrijven verzorgd. De ondernemers maakten flinke winsten en op de prijs en de kwaliteit van deze nutsvoorzieningen viel heel wat aan te merken. Zo rond 1890 kreeg het gemeentebestuur daar genoeg van en besloot om er gemeentebedrijven van te maken. Welke ‘quaesties’ gaven daarbij de doorslag? Wat was de rol van de progressieve liberalen in de gemeenteraad? Speelden de opbrengsten van de bedrijven ook een rol? Deze vragen komen in deze presentatie aan de orde tegen de achtergrond van de groei van de stad en de veranderende opvattingen over de rol van de overheid in de samenleving. Ook wordt aandacht besteed aan de opbouw en de uitbreiding van de gemeentebedrijven. Herman Wals is o.a. oud-raadslid, deskundige stedelijk beheer en bezig met promotieonderzoek over nutsbedrijven. Inloop vanaf 13.30 uur, u bent welkom zonder aanmelding. ACHV-leden gratis; swp-Leden € 2,50; Gasten € 5,00 |
![]() Bron Stadsarchief Amsterdam |
vrijdag 14 november 2025 cursus Locatie: Het Schip, Oostzaanstraat 45, 1013WG Amsterdam, 14.00 tot 16.00 uur | ||
![]() |
Zuidas Kenniskwartier, door: Wendeline Dijkman, De Gebouwengids Kenniskwartier, het deel van de Zuidas waar onder meer de Vrije Universiteit te vinden is, ontwikkelt zich snel. In totaal komen in dit gedeelte circa 2.700 woningen, voorzieningen, cultuur en groen. De VU Campus, waar dagelijks rond de 30.000 studenten en 4.000 docenten leren, doceren en onderzoeken, wordt vernieuwd en vergroend. Het afgelopen jaar opgeleverde The Pulse, een multifunctioneel gebouw, voegt, naast woningen en kantoren, ook een groot restaurant en een bioscoop met negen zalen aan de buurt toe. Naast The Pulse is Stepstone te vinden, 216 appartementen voor starters. Op sommige voorzieningen moet nog even gewacht, zoals een nieuwe basisschool, aan andere complexen worden( binnenkort) gebouwd, zoals Ceci (‘Ceci n’est pas une maison’ (‘Dit is geen huis’)), waarin naast vrije sector woningen ook commerciële ruimtes komen. Door de bouw van de duizenden woningen en alle ontwikkelingen op de VU Campus worden veel meer reizigers verwacht. Bij de aanpak van station Amsterdam Zuid is daarom gekozen om vlakbij het Kenniskwartier de nieuw Brittenpassage aan te leggen zodat je vanaf het station zo dit bruisende deel van de stad binnenloopt. Hier schrijft u zich in voor één losse les, voor de volledige cursus schrijft u in op "Nieuwe wijken van Amsterdam". ACHV-leden € 15,00; swp-Leden € 17,50; Gasten € 20,00 |
Let op: ACHV-leden zijn leden van Amsterdam Cultuur-Historische Vereniging, swp-leden zijn leden van samenwerkingspartners
dinsdag 25 november 2025 lezing Locatie: Oranjekerk, Tweede van der Helststraat naast 1a, 1073AE Amsterdam (hoek Van Ostadestraat), 14.00 tot 16.00 uur (kaart zie Over ACHV) | ||
De Wilde Stad, door: Geert Timmermans, was stadsecoloog Amsterdam als natuurstad; er is geen stad ter wereld met zoveel bomen in het centrum. Geert Timmermans is als net gepensioneerde Amsterdamse stads ecoloog als geen ander in staat om ons mee te nemen naar het ontstaan van de groene stad met zijn biodiversiteit van 10.000 soorten. Aan de hand van afbeeldingen, grafieken, kaartjes en anekdotes laat hij de rijkdom zien aan muurplanten, insecten, vissen, slangen, vogels en zoogdieren in Amsterdam. Sinds kort wordt de natuur als belangrijke stedelijke kwaliteit van Amsterdam gezien. De Amsterdamse stedenbouw geniet daardoor veel bekendheid en faam zowel in het binnen- als buitenland. Inloop vanaf 13.30 uur, u bent welkom zonder aanmelding. ACHV-leden gratis; swp-Leden € 2,50; Gasten € 5,00 |
![]() |
dinsdag 9 december 2025 lezing Locatie: Buurtcentrum 'Zwanenmeer', Beemsterstraat 491, 1024BE Amsterdam-noord, 14.00 tot 16.00 uur (kaart zie Over ACHV) | ||
![]() Gerrit de Broen Amsterdam |
Bolwerken van Amsterdam, door: Jan Kuchler Na twee mooie rondleidingen krijgen we nu een lezing over de Bolwerken, met prachtige foto's. In 1663 was heel Amsterdam omsloten door een 5 meter hoge stadsmuur. Begonnen tijdens de stadsuitbreiding van 1610-1613 (Derde Uitleg) langs het westelijk deel van de Singel tot de Leidsegracht, was hij na aanleg van het 2e deel (rond 1660) 8 kilometer lang en liep in de vorm van een hoefijzer rondom de stad tot aan het IJ. Deze verdedigingslinie tegen vijanden werd omgeven door de 60 meter brede Singelgracht en kende 8 poorten en 26 bolwerken, een vijfhoekige uitbouw van de stadsmuur. Er stonden zware kanonnen op, van 7000 pond en zwaarder, versierd met wapens en namen van burgemeesters uit die tijd. Ook had ieder bolwerk een naam, net als de molens die op bijna ieder bolwerk stonden. Aanvankelijk waren deze van hout, zodat ze in tijden van oorlog snel konden worden afgebroken. Later werden de molens uit steen opgetrokken. De aanleg van de stad was een enorm bouwproject voor die tijd en hield bijna 2 eeuwen lang stand. Maar in de 19de eeuw verloren de muur en bolwerken hun militaire functie en vanwege de stadsuitbreiding werden ze een voor een afgebroken. Daarmee verdwenen ook de molens. De voormalige verdedigingsmuur van het oude Amsterdam is sinds maart 2010 weer zichtbaar door markering met plaquettes, op initiatief van pantomimespeler Rob van Reijn. U bent welkom zonder aanmelding vanaf 13.30 uur. ACHV-leden gratis; swp-Leden € 2,50; Gasten € 5,00 |
vrijdag 12 december 2025 cursus Locatie: Het Schip, Oostzaanstraat 45, 1013WG Amsterdam, 14.00 tot 16.00 uur | ||
De Sluisbuurt, door: Wendeline Dijkman, De Gebouwengids De Sluisbuurt gelegen op de westelijke punt van Zeeburgereiland, direct tegenover de Oranje Sluizen en het Binnen-IJ wordt een duurzame, groene wijk aan het water. Er komen 5.500 woningen, zoals gezinswoningen, studentenwoningen en woningen die met een groep te ontwikkelen zijn. De gebouwen worden gerealiseerd in een mix van middelhoogbouw, tot 30 meter hoog, en 25 torens van 30-125 meter. Daarnaast wordt er een kindcentrum gerealiseerd en heeft de hogeschool InHolland Amsterdam onlangs zijn intrek genomen in een spiksplinternieuw gebouw ontworpen door Cepezed. De Sluisbuurt wordt een duurzaam gebied, waar materialen zoveel mogelijk hergebruikt kunnen worden, gebouwen groene gevels krijgen en voor vogels en insecten eveneens allerlei duurzame appartementen worden aangelegd. Daarnaast krijgt de Sluisbuurt een ondergronds buizensysteem voor afval waardoor er geen bovengrondse containers nodig zijn en afvalwagen niet de wijk in hoeven. Hier schrijft u zich in voor één losse les, voor de volledige cursus schrijft u in op "Nieuwe wijken van Amsterdam". ACHV-leden € 15,00; swp-Leden € 17,50; Gasten € 20,00 |
![]() |
Let op: ACHV-leden zijn leden van Amsterdam Cultuur-Historische Vereniging, swp-leden zijn leden van samenwerkingspartners
Inschrijven op onze Nieuwsbrief of interessante Amsterdam-excursies doet u hier.
Lezingen zijn zonder aanmelding te bezoeken.