Het spook Helena, gesignaleerd op de Zeedijk bij de Nieuwmarkt verschijnt ééns in de honderd jaar, of eigenlijk, behoort dit te doen, maar in 1953 toen het haar tijd weer was, is ze weggebleven.

Volgens de overlevering is er het volgende gebeurd.
In de 18e eeuw bevond zich op de Zeedijk (bij de Nieuwmarkt?) een leerlooierij 'Het verdoolde Schaap'.
Baas Gerhards de eigenaar van de looierij, woonde zoals dat vroeger meestal het geval was bij zijn bedrijf.
Het ruikt gewoonlijk niet lekker in zo'n looierij maar toch had de familie veel aanloop van jongelui die niet op de lucht van de huiden maar wel op de twee mooie dochters Diana en Helena afkwamen.
Ze waren nogal verschillend die twee; Diana vriendelijk en rustig, Helena vurig en jaloers.

Wouter een jonge zeeman raakte verliefd op Diana en de jongedochter toonde zich niet onverschillig voor zijn avances.
De basis voor een verschrikkelijk drama was hiermede gelegd, want Helena, uitzinnig van jaloezie, paste al haar verleidingskunsten toe en onderschepte zelfs een brief om Wouter in haar netten te verstrikken.

Diana ontdekte het snode bedrijf van haar zuster, ontstak in woede en overlaadde Helena met verwijten.
Dagenlang hadden zij ruzie en gingen elkaar op het laatst zelfs te lijf.
Op een kwade dag waren de zusters weer in heftig dispuut gewikkeld, woedend greep Helena haar zuster beet en smeet haar in een diepe kelder met looikuipen.
Diana bleef bewusteloos liggen.

Niemand had het misdrijf gezien.
Helena sloot de deur van de kelder en maakte dat zij weg kwam.
Na twee dagen sloop zij in de nacht naar de kelder en zag dat Diana nog leefde.
De frisse lucht welke was binnengekomen deed de ongelukkige tot bewustzijn komen en met zwakke stem begon zij om hulp te roepen.
Met een stuk hout sloeg Helena het slachtoffer daarna net zo lang tot zij stierf.

Voor het zover was had Diana haar echter nog toegeroepen 'Moordenaarster, je zult nooit rust hebben'.
Wouter kwam van zee terug, hoorde dat Diana dood was en trouwde met Helena.
Gelukkig was het huwelijk niet want de moordenares werd gekweld door haar kwaad geweten.
Tot op haar sterfbed wist zij de misdaad geheim te houden.
Toen bekende zij echter, waarna haar man zich vol afschuw van haar afkeerde en Helena eenzaam en alleen op 24 juli 1753 overleed.

Diezelfde nacht werd de Zeedijk opgeschrikt door ijselijk gekerm en gierend gehuil en bibberend lagen de buurtbewoners in hun bed.
Precies honderd jaar later hoorden buurtbewoners wederom de gillende Helena op de plaats waar de leerlooierij had gestaan.
Zij kon geen rust vinden.
Op 24 juli 1953 verwachtte iedereen dat ze wederom zou verschijnen.
Verslaggevers, film en televisieploegen en duizenden nieuwsgierigen waren op de Zeedijk ter hoogte van de spooksteeg samengestroomd om de dolende Helena te horen en te zien.
Maar helaas... blijkbaar hield spook Helena niet van drukte want zij liet verstek gaan.
Tot op heden gaat het gerucht dat Helena regelmatig te zien en te horen is en mocht je laat in de avond op de Zeedijk wandelen en je voelt een koude rilling ... dan heb je kans dat Helena in de buurt is.

Waar moeten we zoeken om ongeveer het juiste adres te vinden?
Volgens een oud geschrift “op den Zeedijk, en wel aan het einde, gerekend van den Nieuwmarkt, ter linkerhand, in een tamelijk groot huis, waar in het benedenhuis een zoogenaamde kom-en-eisch affaire wordt uitgeoefend.”
Kan het nog preciezer?
Van het bestaan van een leerlooier Gerhards rond 1730 is weliswaar geen spoor te vinden, noch in de oude Poorterboeken, noch in de begrafenisregisters van die tijd.
En Het Verdoolde Schaep staat in geen enkele lijst van oude Amsterdamse huisnamen.
Maar het Amsterdamse adresboek van 1853 vermeldt wel degelijk een winkelier ‘in komenijswaren’ (kaas en vleeswaren), ene J.H. Schlätter, op het toenmalige adres Zeedijk M 202.
Dat is bij de bocht van de Zeedijk, aan de westkant, op de hoek van een steeg die in 1853 nog de Waterpoortsteeg heette, net als de steeg aan de overkant van de dijk.
Maar zie: al in 1855 wordt de steeg aan de westkant ineens aangeduid als ... Spooksteeg!