Naam: Tesjoengas Israël, Gerard Dou Synagoge
Adres: Gerard Doustraat 238
Architect: Emanuel Marcus Rood
Bouwtijd: 1891
Opdracht: Ashkenazivereniging 'Hulpe Israëls / Tesjoengas Israël'

De in 1877 opgerichte chewresjoel 'Tesjoengas Israël' is achtereenvolgens gevestigd in de Quellijnstraat, Jacob van Campenstraat en de Gerard Doustraat. (Een chewresjoel vult de plaats in tussen de huissynagoge en de hoofdsynagoge en werd soms opgericht vanwege afwijkende geloofsmeningen.)
Architekt Rood ontwierp in een op de neo-renaissance geïnspireerde eclectische stijl. De gedifferentieerde voorgevel aan de linkerzijde is hoger en heeft een ceremoniële toegangspartij; de lagere rechterzijde bevat een neveningang. De synagoge biedt zitplaatsen in de zaal aan 250 mannen en op de galerij aan 70 vrouwen. De tuitgevel heeft uitkragend metselwerk een klein opzetstuk, in het midden een centraal rond venster met davidster, gepleisterde tandlijst en afdeklijsten. De achtergevel van de gebedsruimte heeft een hoog halfrond afgesloten venster met glas-in-lood raamvulling aan de zijkanten.

Het interieur van de sjoel bevat een met kraaldelen betimmerd samengesteld gewelf en een ongedeelde ruimte als in een rechthoekige zaalkerk met aan drie zijden op de verdieping de galerijen van het matronaeum, voorzien van een uitkragende borstwering met houten vlechtwerk.
Centraal op de houten vloer staat de bima met houten hekwerken met balusters en koperen kandelaars uit de bouwtijd. (De bima, biema of almemmer is de verhoogde plaats met lessenaar in een synagoge waar onder meer de Thora, de eerste vijf boeken van de Tenach (Hebreeuwse bijbel) worden voorgelezen. Op de bima wordt door de ba'al koree (voorlezer) uit de Thora gelezen en een gedeelte van de dienst door de chazan (voorzanger) geleid.)

Een trap van vijf treden verleent toegang tot een rechthoekige en uitgebouwde nis in de achterwand waarin de ark (hechal) met thora- of wetsrollen achter geborduurd voorhangsel zijn geplaatst. Hieromheen is een rijk geornamenteerd kader met pilasters en lijstwerk. Hierboven het venster met geometrische glas-in-lood raamvulling, Hebreeuwse tekst en davidster. Op een houten vloer staan vaste banken. De kandelaars, luchters, katheder, beschilderde wandpanelen, zilveren siertoren en ebonieten bekleding van de deuren zijn alle uit de bouwtijd. Enkele davidsterren in cassettes sieren het plafond. De achterste nevenruimte is bestemd voor de viering van het loofhuttenfeest en heeft een opklapbaar dakvenster met het oorspronkelijke raderwerk en katrollen.

Tot de Tweede Wereldoorlog bloeide de synagoge in de Gerard Doustraat. Het was een plaats waar intellectuelen, rabbijnen en werklieden gezamenlijk hun gebeden uitspraken. Dagelijks gehouden diensten werden goed bezocht en de vereniging zorgde actief voor studieprogramma's voor de leden. Op Rosj Hasjana (Joods Nieuwjaar) 1943 werd de laatste dienst tijdens de oorlogsjaren gehouden. Doordat de synagoge ingeklemd stond tussen andere huizen in de smalle Gerard Doustraat, is ze niet door de Duitsers opgemerkt en bleef zodoende gespaard. De eerste dienst in Nederland na de Tweede Wereldoorlog werd in de synagoge in de Gerard Doustraat gehouden op de tweede sjabbatochtend na 5 mei 1945. Het was op dat moment de enige Asjkenazische synagoge in Amsterdam die gebruikt kon worden. Hoewel de synagoge slechts een kleine kring van leden kent worden er op sjabbat en tijdens de feestdagen diensten gehouden en heeft de sjoel zijn eigen rabbijn en voorzanger.

De Gerard Dou sjoel is één van de synagogen in of nabij de binnenstad van Amsterdam die in gebruik zijn. De andere zijn de Portugees-Israëlitische Synagoge aan het Mr. Visserplein, de synagoge in de Nieuwe Uilenburgerstraat en de Russensjoel in de Nieuwe Kerkstraat.
De website van deze sjoel eindigt met de woorden: 'De sjoel staat in de Gerard Doustraat 238. De getalswaarde van het woord Rachel is 238. Rachel zorgde voor de schapen. Wij zullen voor u zorgen.' (In het Hebreeuwse alfabet heeft elke letter een eigen waarde, variërend van 1 tot 500.)