Naam: Bolwerk Weesp
Adres: Sarphatistraat
Bouwjaar: 1661
Opdracht: Gemeente Amsterdam
Het bolwerk Weesp maakte deel uit van de Vierde Uitleg en werd in 1661 gebouwd. Het bolwerk was vernoemd naar zijn ligging bij de uitvalsweg naar Weesp. Op het bolwerk stond onder meer de korenmolen
Het Fortuyn.
Begin 19de eeuw was de stadsmuur hier zo slecht dat Directeur Schilling in december 1805 aan de Thesaurieren Ordinaris het voorstel deed om de muur tussen de Muider- en de Weesperpoort te verlagen.
het besluit viel de muur te verlagen en de achterliggende wal af te graven. Dit werk werd op 29 januari van het volgende jaar door Lambertus Sabelis uit Haarlem aangenomen. Op 5 juli 1808 kreeg de
Stadsboomplanter Christoffel Vink het toezicht over het opmaken van de aarden wal ‘langs de binnenzijde van de verlaagde Vestmuur tusschen de Muijder en Weesperpoorten’, waaruit blijkt dat de
afbraak toen voltooid was. In het verhuringsregister van de bolwerken staat onder mei 1809 dat het grasgewas tussen de poorten weer verhuurd werd. Bolwerk Weesp werd in 1807 gedaan, in het verhuringsregister
van de bolwerken staat dat de huur van een tuin alhier vanaf dat jaar verminderd is, want ’door het afbreeken van de Vest Muur is de tuijn verkleijnd’.
Vanaf 1817 werd de afgegraven wal beplant als onderdeel van het plan om één groot plantsoen aan te leggen tussen Plantage, Muiderpoort en de Amstel. Ook het al in 1812 aangelegde Wertheimpark, het
oudste park in de stad, maakte hier deel van uit.
De Nederlandsche Bouw Maatschappij van Samuel Sarphati weet de gronden rond het bolwerk in 1862 te verwerven en wil deze gebruiken ‘tot verfraaying en bebouwing voor den omtrek van het Paleis
voor Volksvlijt en de Amsteloevers'. Het zal nog 10 jaar duren voor de plannen worden goedgekeurd. Dr.Sarphati is dan al overleden. Van zijn ambities voor de bouw van een woonkwartier met daarin
villa’s, herenhuizen en arbeiderswoningen bleef weinig over, in plaats daarvan werd er een kinderziekenhuis gebouwd. In het oorspronkelijke ontwerp was het ziekenhuis een vrijstaand, symmetrisch
gebouw van twee verdiepingen met links en rechts een lagere zijvleugel. In de loop van de tijd groeide het in zes fasen uit tot een groot, samengesteld gebouw. In de periode 1872-1891 werden drie
paviljoens en een directeurswoning gebouwd, in 1876 volgde een isolatiegebouw, in 1884 een operatieafdeling. In 1892 kon een polikliniek toegevoegd worden in een nieuwe westelijke vleugel, en een
aparte zuigelingenafdeling. De laatste, grote uitbreiding dateert van 1959. In 1899 gaf Emma, de moeder van koningin Wilhelmina, toestemming haar naam te geven aan het kinderziekenhuis dat sinds
1989 deel uitmaakt van het AMC.
Bronnen:
wikipedia.nl
amsterdam.nl
molendatabase.nl
Mb Ons Amsterdam, juni 1988, J.Wagener
archief mr.J.H.van den Hoek Ostende
Stadsarchief Amsterdam