Grasweg 31
Klik op een foto voor een grote afbeelding en meer info.
Shell STCA Shell STCA Shell STCA Shell STCA

Naam: Shell Technology Centre Amsterdam (STCA); Energy Transition Campus Amsterdam (ETCA)
Architect: Arcadis; Arcadis
Bouwjaar: 2009; 2017
Opdracht: Shell Chemical International; Shell Real Estate

In 1914 werd het Laboratorium van de Bataafsche Petroleum Maatschappij Amsterdam (LBPMA) opgericht op het terrein van de Dordtsche Petroleum Maatschappij (DPM), een onderdeel van de Koninklijke Olie en de Shell Transport and Trading Company. Het laboratorium begon met een bezetting van negen man, maar breidde door de jaren heen uit tot een terrein van 27 hectare met meer dan 40 gebouwen en ca.2200 personeelsleden. Op 19 januari 1949 werd het laboratorium hernoemd tot Koninklijke/Shell Laboratorium Amsterdam (KSLA).

Shell STCA Shell STCA Shell STCA Shell Windboom

Tussen 2005 en 2009 is op het terrein een nieuw onderzoekscentrum gebouwd door Arcadis samen met Peter Vermeulen en ondersteuning van Coenen Sättele Architecten en Royal Haskoning DHV. In 2017 volgde een verdere uitbreiding tot een opervlak van 7 hectare. Het KSLA veranderde in Shell Technology Centre Amsterdam (STCA). Het gebouw is 80.000 m2 groot en bestaat uit laboratoria, testhallen, werkplaatsen en kantoren in een complex van vijf, naar het IJ gerichte, donkere bakstenen vleugels, verbonden door luchtbruggen. Sinds 2010 werken er ongeveer 1000 mensen. Zij houden zich vooral bezig met hoe bestaande processen en producten van olieverwerkingsbedrijf Shell verbeterd kunnen worden. Het gaat hierbij om het winningsproces rond aardolie, ontwikkeling van duurzame energie en opslag van CO2.
Met het gereed komen van dit gebouw werden zo’n dertig laboratoria, testruimten, opslagloodsen en kantoren op het grote terrein verlaten en kon 20 hectare terrein met een deel van de opstallen terug verkocht aan de gemeente Amsterdam die het herontwikkelde onder de naam Overhoeks.

Shell Windboom Shell Pride Shell kunst

Eén van de oudste kunstwerken voor Shell is de door Arie Jansen ontworpen Kubus die in 1975 werd geplaatst bij gelegenheid van de opening van het polymeren centrum en onderdeel was van een groter geheel. De Kubus is herplaatst bij de ingang van het huidige ETCA.
Van recentere datum is het kunstwerk Pride, ontworpen door Ronald A. Westerhuis. Het 12 meter hoge en 12.000 kg wegende object bestaat uit negen buizen die in hoogte verschillen oplopend van 4 tot 12 meter hoog. Dit symboliseert de snelle en krachtige groei van Shell. Te midden van deze buizen rust een hoogglans gepolijste bol van 1 meter in diameter die staat voor onze wereld en leefomgeving. De buizen die rond de bol omhoog komen, staan symbool voor de gedrevenheid van Shell om schone energie te vinden. In 2009 heeft prins Willem Alexander het beeld onthuld.
Relatief nieuw is L’éolien 2.0. De energieboom is een uitvinding van de Franse ondernemer Jérôme Michaud-Larivière en is op meerdere plekken te bewonderen. De windboom is zo ontworpen dat deze goed functioneert bij lagere en veranderlijke windsnelheden wat vaak in de stad het geval is. Verder is de boom fluisterstil, het geluid dat hij produceert komt overeen met het ritselen van echte blaadjes van een boom. De turbines gaan draaien door de wind en produceren zo op een zeer rustige en fraaie manier energie, tot zo’n 10 kW per dag. De gedachte is dat je hier je elektrische fiets kunt opladen.

Shell kunst Shell kunst Shell kunst Shell kunst

In 2021 werd de naam van het gebouw omgedoopt tot Energy Transition Campus Amsterdam (ETCA). Gelijktijdig kondigde Shell aan haar onderzoeks- en ontwikkelingsfaciliteiten te openen voor start-ups, scale-ups, academici en bedrijven die werken aan de energietransitie. Deze campus is een van de drie grootste centra van Shell. De andere twee centra zijn dan gevestigd in Bangalore en Houston. Het onderzoeksbudget van ETCA bedraagt op dat moment 1 miljoen dollar per dag.

Meer lezen:
Arcadis
Buiksloterham
Grasweg
Jansma, Arie
Michaud-Larivière, Jérôme
Westerhuis, Ronald Anthonie
Vermeulen, Peter

Voor het laatst bewerkt:

Bronnen:
Het IJ rondom, 2011, Sabine Lebesque, isbn 9789078088479
Noord in Beeld, Pieter Roemer, isbn 9789081061995
Gebouwd in Amsterdam
Wikipedia