Rieteilanden, Amsterdam | www.amsterdamhv.nl

Rieteilanden

Klik op een foto voor een grote afbeelding en meer info.

Naam: Rieteilanden
Architect: OD205, Bosch Architects, Buro Lubbers
Bouwtijd: ca.2004
Opdracht: Gemeente Amsterdam

De Rieteilanden zijn onderdeel van de wijk IJburg. De eilanden zijn verdeeld in het Grote Rieteiland, het Kleine Rieteiland en Rieteiland-Oost en hebben elk een eigen karakter.

Het Grote Rieteiland ligt tegen het Haveneiland-West aan. Het is hiervan gescheiden door de Groene Tunnel, een ondiepe gracht met ruimte voor natuur, waar ook veel gezwommen wordt ook al is het geen officieel zwemwater. De meeste straten zijn naar rietsoorten genoemd. In de lengte wordt het eiland doorsneden door de Zwanebloemlaan en de Mattenbiesstraat. De Vennepluimstraat, Diemerparklaan en de Ruisrietstraat vormen de verbinding met het Haveneiland. Via een fietsersbrug vanaf de Oeverzeggestraat kom je naar het Diemerpark. Het stedenbouwkundig plan voor het Rieteiland werd geschreven door Peter Defesche van OD205 en voorziet in verschillende verkavelingstypen, variërend van gesloten straatwanden tot transparanter wanden met meer doorzichten en vrijstaande woningen. Naast woningen zijn er een school en een religieus centrum op het Grote Rieteiland te vinden.

Het Kleine Rieteiland ligt tussen het Grote Rieteiland en het Diemerpark. Het eiland wordt in de lengte doorsneden door de Lisdoddelaan, de enige straat op het eiland. Langs deze laan zijn vrijwel uitsluitend in eigen beheer gebouwde geschakelde villa's te vinden. Er was een grote vrijheid bij de bouw maar er werd wel een bijzondere, lage en diepe bouwvorm voorgeschreven. Dit heeft bijzonder straatbeeld met een grote verscheidenheid en vaak ook hoge kwaliteit van architectuur opgeleverd. Het is daarom een bezienswaardigheid voor onder meer bouwkundestudenten. Het Kleine Rietland is met bruggen verbonden aan de Diemerparklaan, de doorgaande straat naar het Diemerpark, en de Ruisrietstraat op het Grote Rieteiland.

Het Rieteiland-Oost ligt tussen het Haveneiland-Oost en de Diemerzeedijk. Het is de enige van de drie eilanden waar hoogteverschillen zijn aangebracht. Sinds 2009 zijn hier vrijstaande villa’s gebouwd aan de enige weg, de Larikslaan en een aantal kleine hofjes. Er hebben zich een tennisclub en een kanovereniging op het eiland gevestigd.

De Groene Tunnel is een 35 meter brede gracht die de contrastrijke overgang vormt tussen het Haveneiland-West en het Grote Rieteiland, en tussen het noordelijk en zuidelijk deel van het Haveneiland-Oost. De gracht doorkruist de wijk van noordwest naar zuidoost. De verbinding met het IJmeer wordt in het noordwesten verzekerd door de Nijlpaardsluis, de brug in de Vennepluimstraat, die onderdeel uitmaakt van de waterkering van IJburg. In het zuidoosten sluit de Groene Tunnel aan op de Hollandiagracht en de sluis op deze gracht. Aan de noordoostelijke oever komen de Dwarsgracht en Profiltigracht uit op de Groene Tunnel. De zes bruggen over de ‘Groene Tunnel’ zijn allen ontworpen door architect Jeroen van Schooten van Meyer en Van Schooten (MVSA). De bruggenfamilie kreeg de naam Groene Tunnel.

In het sluiscomplex Nijlpaardenschutsluis bij de Vennepluimstraat staat in het water een relatief groot nijlpaard. Het dier, een ontwerp van Tom Claassen, is gemaakt van speciaal rubber zodat het, net als boeien en fenders, stoten van boten kan opvangen. Het gevaarte met een omvang van 6 x 3 meter staat in de sluiswand en is vast opgesteld. Bij laagwater in de sluis staat hij op een verhoging met zijn poten net in het water, bij hoogwater staat hij deels onder water. Bewegen doet het water echter zelden, sinds 2015 is de sluiswachter wegbezuinigd en was de sluis in wezen buiten gebruik, totdat de bediening vanuit het kantoor van Waternet geregeld kon worden; maar dan is het alweer 23 mei 2017. Het nijlpaard was in 2004 het allereerste kunstwerk dat op IJburg werd geplaatst na een opdracht van het Amsterdams Fonds voor de Kunst.