Warmoesstraat 147-151
Klik op een foto voor een grote afbeelding en meer info.

Warmoesstraat 129 Warmoesstraat 147 Warmoesstraat 147

Deze panden maken deel uit van het Blaauwlakenblok (Warmoesstraat 133-165, Sint Annenstraat, Oudezijds Voorburgwal, Sint Jansstraat), waarvan driekwart van de panden in handen was van de Bijenkorf met als einddoel afbraak voor de bouw van een hoofdkantoor en parkeergarage. Onder druk van de bewoners, gesteund door de directeur van De Bussy, en aansluitend het stadsbestuur opgestuwd door Jan Schaefer verdwenen deze plannen in de prullenmand.
147 Het huis wordt vermoedelijk al voor 1561 bewoond door Dirck Jacobsz Schaep (1525-1579), schepen van Amsterdam in 1561, heer van kasteel Batestein (Vianen, 1566-1579), maarschalk van Abcoude en Vreeland en stadhouder van de lenen van Utrecht in 1572. Hij werd in 1578 op het huis te Abcoude belegerd. Dirck Schaep was gehuwd met Cathrijn (Katharina) Occo Pompejusdr. (-1587), dochter van Poppe Ockesz en Gerberich Claes Jacob Maertgenszoonsdr. Het huwelijk was kinderloos gebleven, maar Dirck Schaep liet wel twee natuurlijke bastaarddochters na, waarvan Mary Dircsdr. er één was.
De familie Schaep was één van de weinige regentenfamilies, die voor en na de Alteratie (1578), samen met de verzwagerde geslachten Boelens Loen, Bicker, Backer en Burgh, tot de regering der stad Amsterdam behoorde. Tot hun bezittingen behoorden de kastelen ‘Huis de Dam’ (Hellendoorn), ‘Batestein’, ‘Huis Windesheim’ (Windesheim) en ‘Venendal’ (Hoogeveen).

Van 15 december 1566 tot 18 januari 1567 verbleef Willem van Oranje voor rekening van de stad bij Dirck Schaep thuis. Willem van Oranje was hier om na de Beeldenstorm (1566) te bemiddelen tussen de calvinisten enerzijds en het stadsbestuur anderzijds over het gedogen van protestantse preken.
Na 1600 bewoonde Abel Matthijs Burgh (1579-1646) met zijn vrouw Maria Queeckel (1585-1644) het huis in de Warmoesstraat 147. Hij verhuisde in 1622 naar de Sint Antoniesbreestraat maar keerde omstreeks 1640 weer naar de Warmoesstraat terug. Abel bouwde in 1634 zijn buitenplaats Burgh in ‘s-Graveland, die, na vererving aan Gerard Schaep, de naam Schaep en Burgh kreeg.
W.C.Wettig begon hier in 1856 zijn 'Beyersch Bier- en Koffijhuis Stad Munchen'. Het was tot de sluiting in 1870 één van de grootste horecagelegenheden van de stad. De tekenaar en drukker Gustaaf Leonardus Adolf Amand (1833-1897) startte hier samen met landschapschilder, tekenaar en lithograaf Johannes Henderikus Morriën (1819-1878) in 1865 een steendrukkerij en papierhandel. Een brand in 1893 luidde voor Amand in 1894 het faillissement in. Hierna werd het bedrijf voortgezet onder de naam Steendrukkerij v/h Amand. In 1898 is, nadat Amand naar de Looiersgracht vertrok, een nieuw gebouw naar ontwerp van Abraham Salm samengevoegd met 149-151.

Warmoesstraat 147-149 Warmoesstraat 147 Warmoesstraat 149-151 Warmoesstraat 147-151 Warmoesstraat 147-153

149-151 Naam: 149 Het gulden Paard, 151 De Vergulde Passer
Architect: Abraham Salm
Bouwjaar: 1892
Opdracht: Amsterdamsche Steen- en Boekdrukkerij v/h Ellerman, Harms & Co.

In de 17de eeuw stonden twee panden op de plek. Het linker huis werd ‘Het gulden Paard’ genoemd, het rechter huis heette ‘De Vergulde Passer’ en was in 1648 het huis van een boekdrukker en houtsnijder. (Misschien was deze naam wel een verwijzing naar de gelijknamige drukkerij van Christoffel Plantijn. Plantijn gebruikte de naam De Gulden Passer in 1576 voor zijn drukkerij toen deze op haar hoogtepunt was en hij de grootste drukker van Europa was. Het bedrijf telde 22 persen en had meer dan 80 werknemers.)
De Amsterdamsche Steen- en Boekdrukkerij v/h Ellerman, Harms & Co., was eerder gevestigd in de Spuistraat en kwam in 1892 naar de Warmoesstraat toen architect A.Salm het nieuwe in eclectische stijl gebouwde pand opleverde. De eigenlijke drukkerij zat in het bouwdeel op het binnenterrein achter het voorhuis. Op de begane grond van Oudezijds Voorburgwal 162 was het papiermagazijn van de drukkerij. Vanaf 1994 is het een garage en tevens achteruitgang van de studentensociëteit ASC/AVSV die sinds dat jaar in de voormalige drukkerij gevestigd is.

Warmoesstraat 147-151 Warmoesstraat 147-151 Warmoesstraat 149-151 Warmoesstraat 149-151

Op de begane grond van het hoge voorgebouw waren de kantoren van de drukkerij en van de redacties van de Nederlandsche Sport Krant en de Ochtendbode, die hier gedrukt werden. Op de verdiepingen zaten zetterijen. Veel werknemers van de drukkerij woonden boven de zaak of in naastgelegen panden.
Ellerman Harms fuseerde in 1968 met concurrent J.H.de Bussy. De drukker werkte veel voor financiële instellingen in de buurt. Zo werden er aandelen en obligaties gedrukt, jaarverslagen en prospectussen. DeBussy Ellerman Harms verhuisde begin jaren 1990 naar Diemen.

Meer lezen:
Amsterdamsche Vrouwelijke Studenten Vereeniging (AVSV)
Beyersch Bier- en Koffijhuis Stad Munchen
Burgh, Abel Matthijsz
Ellerman, Harms & Co
Ockesz, Poppe
Salm, Abraham
Schepen
Stadhouder van de lenen

Voor het laatst bewerkt:

Bronnen:
wikipedia.nl (20220418)
Amstelodamum mb62 1975
Ons Amsterdam 1994 blz 192, 2002 blz 13
genealogieonline.nl (20220418)