❮
❯
Naam: Huijs van Nassauwen
Adres: Kloveniersburgwal 47
Architect: -, -, W.Hamer, Jan Kuijt Wzn
Bouwtijd: 1605, 1770, 1903, 1920
Opdracht: Dirk Honckelboer, Maria van der Muelen, Disconto en Effectenbank, Disconto en Effectenbank
In 1601 kocht Dirck Honckelboer (1566-1616), een uit Antwerpen afkomstige lakenbereider (textielfabrikant), een stuk grond buiten de Sint Anthoniespoort en bouwde
in 1605 aan de Kloveniersburgwal op de hoek van een steeg een kapitaal dubbel huis met twee trapgevels en op het achtererf stallen en een koetshuis. Daarmee eiste hij
zo'n 40% van de lengte van de steeg voor zich op. In een verkoopakte (1612) van een ander huis in de steeg heet het 'een huys en erve staende en leggende
in Honckelboerssteechjen, daer lendenen van sijn Dirck Honckelboer aende Noortwestsijde', waaruit blijkt dat de steeg intussen zijn naam had gekregen.
Honckelboer was in 1586 in Amsterdam getrouwd met Sara Bisschop en is waarschijnlijk een van de vele vluchtelingen na de val van Antwerpen in 1584. Hij woonde toen op de
Nieuwendijk. Onder de trouwakte staat zijn handtekening: Dierck Honckeboer. De 'l' is er begin 17de eeuw ingesmokkeld. De naam van de steeg veranderde in de spreektaal
van Honckelboerssteechje tot Onkelboerensteeg. De steeg heeft overigens ook andere namen gekend als Pleytstraat en Kyfstraat. Dirck Honckelboer heeft
hier tot zijn dood gewoond. Zijn weduwe bleef er niet wonen maar verhuurde het huis aan Cornelis van Lockhorst de Jonge.
Dirk Honckelboer was één van de vijf zoons van Melchior Honckelboer en Geertruij van der Putten. Zij hadden samen 8 kinderen, 5 zoons en 3 dochters.
Melchior Honckelboer had ervoor gezorgd dat zijn zonen en dochters huwden met goede partijen, bijna altijd van Belgische (Antwerpse) komaf. Door deze
huwelijken werd de familie direct of indirekt gerelateerd aan families als: Staets, Grill, Spranger, Huydecoper van Maarsseveen, Coymans, Trip, van der
Muelen en de Geer. Zo woonde Jasper Coeymans in 1606 bij Dirck Honckelboer in.
Cornelis van Lockhorst (1595-1629) de Jonge, later (door koop) Cornelis van Lockhorst, Heer van de Lier en van Alkemade. Hij is koopman onder de
firma 'Cornelis van Lockhorst en Roeland van Haren'. Hij woonde in 1611 in de Warmoesstraat en kocht op 16 Jan 1625 voor fl. 27.000,- het huis op de
Kloveniersburgwal op de hoek van het Honckeboerssteegje, genaamd 'het Huijs van Nassauwen'. Cornelis is getrouwd met Catharina Adriaensdr. Hardebol(len),
(1596-1635) ook bekend als Bolzé/Bolrée van de Nieuwendijk. Zij kocht in 1630 huize Oosterlee, een buitenplaats, van Jacob van Dijk.
Toen Cornelis overleed had Catharina een geschat vermogen van fl. 310.000,- waarmee zij tot de rijkste inwoonsters van Amsterdam behoorde. In april 1623
besliste het Hof van Holland dat de Vrouwe van de Lier gerechtigd was de compagnie der Duytse Papieren, een papierhandel, te administreren, papier te verkopen
en gelden te ontvangen maar tevens werd bepaald dat alle ontvangen gelden onmiddellijk moesten worden belegd in de Oost-Indische Compagnie, in afwachting
van een rechterlijke uitspraak over de betwiste vorderingen van de Vrouwe van de Lier. Op 26 juli 1633 werd uitspraak gedaan door het Hof van Holland in het
grote proces tussen de compagnons en de Vrouwe van de Lier. Deze sententie van 179 volgeschreven foliovellen is één van de belangrijkste
bronnen voor de kennis van deze oudste Amsterdamse papierhandel. De rechter schaarde zich aan de kant van de Vrouwe van de Lier en veroordeelde de compagnons
tot terugbetaling van totaal ruim fl. 227.000,- tegen 7% rente te rekenen vanaf 1630. Een hoger beroep mocht niet baten: in 1634 besliste de Hoge Raad in
een dictum van 22 december dat de uitspraak van het Hof juist was geweest. De meeste van deze vorderingen waren moeilijk inbaar. Volgens een overeenkomst,
die na de dood van de Vrouwe van de Lier met haar erfgenamen werd gesloten, schijnen de compagnons hun verplichtingen met een jaarlijkse betaling van
fl. 30.000,- te hebben kunnen afdoen.
16??-1637
Het huis wordt gedeeltelijk gehuurd door de regent Dirck Bas (1569-1637). Hij was wapenhandelaar, schepen, bewindhebber van de VOC,
diplomaat en burgemeester van Amsterdam in de jaren 1610, 1615, 1617, 1618, 1622, 1624, 1625, 1627, 1631, 1632, 1634, 1636 en 1637. Dirck
Bas was in 1595 getrouwd met Grietje Elberts en na haar overlijden in 1606 met Grietje Jans Snoucken (1608). Hij woonde op het Rokin, in de Kalverstraat en bij
zijn overlijden op de Kloveniersburgwal. Zijn dochter Margaretha Bas trouwde in 1628 met koopman en VOC-kapitein Dirck Kerckrinck. Uit dit huwelijk werd de
medicus Theodor Kerckring geboren. In 1637 hertrouwde zij met Willem van Loon (113). Zijn andere dochter Agatha Bas (1611-1658) trouwde in 1638 met Nicolaes van Bambeeck. 'Het lijkt erop dat hun late huwelijk
niet de zegen van haar vader had en hun echtverbintenis daarom pas na zijn dood tot stand kwam.'
1631
Daniel van Liebergen wordt huurder en na zijn overlijden en dat van zijn vrouw bleef de zoon Nicolaas van Liebergen, in 1657 getrouwd met Agneta
van Heuvel er tot 1659 wonen.
1660-1661
Jacob Mathijssen van der Wijck is huurder.
1669-1682
Dirck Tulp (1624-1682), zoon van de bekende chirurgijn prof.Nicolaes Tulp, koopt het huis van Adam van Lockhorst (1612-1699) en de zoon van zijn zuster Catharina van Lockhorst getrouwd met
Maximiliaan de Hertaing de Marquette, Daniel Maximiliaan voor fl. 35.000,-. Dirck Tulp trouwde in 1650 met Anna Burgh, de dochter van burgemeester Albert Burgh.
Het echtpaar woonde aanvankelijk op Kloveniersburgwal 65, een pand dat uit haar familie kwam, en verhuisde in 1669 naar Kloveniersburgwal 47. Zijn vrouw, in 1672
overleden, was een nicht van Coenraad van Beuningen. Ondanks zijn goede contacten werd Dirck Tulp nooit burgemeester. Tulp werd door burgemeester Gillis
Valckenier een onwetende pluimstrijker genoemd, dit na zijn tweejarig verblijf buiten 's lands, zonder enige berichtgeving dienaangaande. Uit zijn tweede huwelijk
met Katharina Resteau werden vier kinderen geboren maar de beide zonen, een tweeling, werden niet heel erg oud. Zijn dochter zou later trouwen met Nicolaes Witsen.
Dircks halfzuster Margaretha Tulp, uit het tweede huwelijk van zijn vader, trouwde in 1655 met Jan Six I.
De gevelsteen met een vijfpuntige ster boven de ingang van een voormalig woon/pakhuis aan de Onkelboerensteeg 2, deel uitmakende van het huis aan de Kloveniersburgwal,
wordt in deze tijd aangebracht.
1682-1770
Door vererving komt het huis via Margaretha Tulp aan Jan Six I. Zij zullen het huis niet gaan bewonen.
1770
Sophia Maria Agatha van der Muelen (1705-1793), weduwe van Jan Huydecoper (1693-1752), koopt de panden. Zij laat de huizen kort daarop verbouwen
tot een vierraamsgevel met een doorgaande lijst over een fries met trigliefen. De gevelsteen In't huys van Nassou wordt dan verplaatst naar de achterliggende Zanddwarsstraat
waar ze in de nok van de pakhuisgevel op nr.12 wordt ingemetseld. De steen is uit de eerste helft van de 17de eeuw en toont een kasteel. De hoofd- en bijgebouwen en diverse
torentjes steken uit boven een versterkte muur. In de muur zijn halfronde bastions. Links leidt een ophaalbrug naar een toegangspoort met aan weerszijden twee vlakke torens.
Sophia Maria Agatha is een dochter van Willem van der Muelen en Sophia Huydecoper. Uit het huwelijk worden drie kinderen geboren waarvan Willem Huydecoper Heer van Nigtevecht
(1744-1815) in 1764 trouwt met Constance Isabelle Ferdinande van Weede (1743-1807). Hij erft het huis na het overlijden van zijn moeder en blijft er waarschijnlijk tot zijn
dood wonen.
1815-1903 blijft het huis mogelijk via vererving in handen van de familie Huydecoper.
1900-1926
In 1900 kwam het pand in bezit van de Disconto en Effectenbank, waar Eduard Gerard Korijn de eigenaar was. Zijn zoon Lodewijk Korijn
verkocht deze bank waarvan het hoofdkantoor sinds 1920 op de Herengracht was gevestigd. Hierna begon Lodewijk in 1930 zijn eigen effectenkantoor op het Damrak
onder de naam CV 'Lodewijk Korijn' en hij had een N.V. Bankvereeniging Lodewijk Korijn op het Rokin 20. In 1941 zijn de bedrijven opgeheven ten gevolge van de
onteigening van joodse bedrijven door de bezetter in dat jaar.
In 1884 (ver)bouwde architect A.C.Bleijs op het achtererf een pakhuis .
In 1898 was architect Eduard Gerardus Hendricus Hubertus Cuypers verantwoordelijk voor de wijziging van de gehele zijgevel.
In 1903 tenslotte bouwde architect Willem Hamer in de lange uitbouw langs de steeg een brandkluis voor de bank in.
In 1920 kreeg architect Jan Kuijt opdracht de onderpui van de voorgevel te verbouwen. Het uiterlijk van de nieuwe natuurstenen pui (travertijn/peridotiet) heeft
de gemoederen destijds aardig beziggehouden. De pui werd beschouwd als volkomen misplaatst tussen de 17de-eeuwse bebouwing. In de zijgevel in de
Onkelboerensteeg zijn bouwsporen van het 17de-eeuwse huis zichtbaar zoals metselwerk, ontlastingsbogen en restanten van een 17de-eeuws kruiskozijn.
Binnen is de kap uit de bouwtijd nog aanwezig evenals de verbouwing van Jan Kuijt.
Gebruikers zijn sinds 1952-heden de Amsterdamse Kunstraad (AKr). In 1978 werd hier kunstcentrum JAM geopend. Van 1987-2012 was hier De Rode Draad gevestigd
(stichting ter verbetering van de positie van sekswerkers).