Naam: Pulitzer Hotel
Adres: Prinsengracht 323
Architect: Gerard de Klerk, Bart van Kasteel, Mien Ruys; Studio Y, Erwin Spijker
Bouwjaar: 1970; 2016
Opdracht: Herbert Peter Pulitzer

In de late 60-er jaren van de twintigste eeuw zag Herbert Peter Pulitzer (1930-2018), kleinzoon van Pulitzerprijs oprichter Joseph Pulitzer, de potentie van de mooie, maar vervallen grachtenpanden. Hij was toen op zoek naar een locatie waar hij, in samenwerking met KLM en Heineken, een hotel kon beginnen. Hij kocht tien huizen aan de Prinsengracht en twee huizen aan de Keizersgracht en maakte er, met de architecten Gerard de Klerk en Bart van Kasteel, Amsterdams oudste vijfsterrenhotel van. Het hotel maakte met een franchiseovereenkomst deel uit van de Howard Johnson Company. Deze samenwerking werd in 1972 beëindigd waarna het hotel verder ging als Pulitzer Hotel.

Herbert Pulitzer gebruikte iedere mogelijkheid om zijn Amsterdamse imperium uit te breiden onder het motto: ‘Het huis van je buurman staat slechts eenmaal te koop’. En zo werd het hotel eind 1975 uitgebreid met twee extra grachtenpanden. Zes jaar later werden vier panden aan de Reestraat, eigendom van Stadsherstel, geïntegreerd. Hierna volgden nog eens acht panden aan de Keizersgracht. Het hotel was zo binnen drie decennia gegroeid van twaalf naar twintig gerenoveerde grachtenpanden. In al die tijd was het uitgesproken karakter van het hotel uniek; het doolhof van grachtenpanden, het exclusieve restaurant, de tuinen naar ontwerp van Mien Ruys en het jaarlijkse Prinsengrachtconcert op een ponton voor de deur. In de gangen is ruimte voor exposities van de Pulitzergalerie.

De Pulitzerprijs is een prestigieuze Amerikaanse literatuurprijs die, sinds 1917, wordt uitgereikt op het gebied van nieuws (ook fotografie en prenten), kunst en letteren. De prijs wordt toegekend door de School of Journalism van de Columbia-universiteit in New York. Naamgever van de prijs is Joseph Pulitzer (1847-1911), een Amerikaans krantenmagnaat van Hongaarse afkomst. Vanaf 1864 was hij journalist in de Verenigde Staten. In 1883 kocht hij de New York World en maakte er een populair en politiek onafhankelijk blad van. Hij kende slechts één doel: de oplage van het blad gestaag uit te breiden.

De geschiedenissen over menselijke interesse werden in zijn blad meer opgeklopt dan een van zijn rivalen ooit gewaagd zou hebben. De krantenkoppen werden nauwkeurig door hem opgebouwd, zodat ze hun uitwerking op het lezerspubliek niet misten. Toch dacht Pulitzer er niet over het leidend artikel in zijn krant weg te laten. Hij had een onbeperkt geloof in de macht van de pers en deze hoofdartikelen benutte hij om strijd te voeren tegen de wantoestanden in regerings- en politieke kringen. Bij zijn overlijden liet hij drie zoons, twee dochters en 18,5 miljoen dollar na. Bij testament was er bepaald dat uit dit bedrag prijzen kwamen voor bijzondere journalistieke prestaties.
Een verwijzing naar de Pulitzerprijs is in het hotel te vinden direct rechts van de hoofdingang waar in een kleine bibliotheek een uitgebreide selectie boeken wordt getoond die ooit de prijs in de wacht hebben gesleept.

Omstreeks midden jaren negentig verkocht Herbert Pulitzer het hotel. Het hotel werd overgenomen door de Italiaanse hotelketen Ciga. Tegen het einde van 1996 ging Ciga op in ITT Sheraton. In 1997 verkocht Sheraton een belang van 75 procent aan Hospitality Europe Holding, een bedrijf gespecialiseerd in de exploitatie van internationale hotels in Europa. Het management van het hotel was tot april 2015 in handen van Starwood Hotels & Resorts Worldwide. In 2015 en 2016, het hotel is inmiddels deel van Lore Group, een internationaal hospitalitybedrijf dat hotel-, restaurant- en barconcepten ontwikkelt, ontwerpt en leidt, onderging het hotel de grootste renovatie in haar geschiedenis. Het interieur werd tijdens deze renovatie gemoderniseerd door interieurarchitect Jacu Strauss, terwijl het historische karakter van het hotel behouden bleef.

Jacu Strauss, creatief directeur van Lore Group, is hierbij de drijvende kracht. ’Toen ik de Pulitzer voor het eerst zag, besefte ik dat dit een unieke kans was’, zegt Strauss over het casco, dat een volledige renovatie en verbouwing met zich mee zou brengen. ‘Vanaf het begin was het erg ingewikkeld. Geen enkele kamer had rechte muren, alles wankel, 225 kamers en geen enkele was hetzelfde. Al deze complexiteiten, curiosa en eigenaardigheden, ik vond het geweldig.’ Om de sfeer en (on)mogelijkheden te proeven overnachtte hij het eerste jaar elke dag in een andere kamer. Het hielp hem om al die eigenaardigheden die anderen als problemen zagen, om te zetten in positieve kenmerken die onderdeel werden van het verhaal. Echter zo’n historisch pand, dat op de Werelderfgoedlijst van UNESCO staat, brengt zijn eigen problemen met zich mee. Niet in de laatste plaats het onderhandelen over de bouwvergunning met de esthetische bewakers van de stad, de wonderbaarlijk genoemde ‘Schoonheidscommissie’. Dit was het begin van een uitgebreid plannings- en indieningsproces dat meerdere rondes doorliep voordat het uiteindelijk uitkwam op Strauss' allereerste ideeën voor het gebouw. Het was een vermoeiende fase, al geeft hij toe: ‘Ik vind het geweldig dat het de Schoonheidscommissie heet.’

Het huidige design reflecteert de geschiedenis en het individuele karakter van elk grachtenpand. Een mix van Nederlandse elegantie en eclectische stijl zoals de vier bijzondere thema suites met privé ingangen aan de gracht geïnspireerd door de verhalen en geschiedenis van de twintig historische grachtenpanden. Een opvallend kenmerk van het hotel is de aanwezigheid in elke hotelkamer van een, hoe nuttig in een fietsland/stad, fietsreparatieset en, heerlijk ouderwets, een werkende draaischijftelefoon in de meest fantastische kleuren. Naast Jacu Strauss was het Erwin Spijker van Studio Y die verantwoordelijk was voor de uitgebreide renovatie van het gebouw. Peter Pulitzer zelf was bij de heropening van het hotel aanwezig.